Heerenveen, 19 juni 2015
Iedereen kent de tijden in het leven dat er veel voorbij komt. Soms zoveel dat het achteraf lijkt alsof de tijd even stil heeft gestaan. Het zou immers de enige manier zijn geweest om alle indrukken bij te kunnen houden. De tijdspanne waarin dit alles heeft plaatsgevonden doet je dan ook versteld staan als je alles eenmaal weer op een rijtje hebt gezet. Mocht deze tijdsillusie vooraf in te zetten zijn dan had menigeen hiervan gebruik gemaakt. Maar we weten allemaal dat de tijd niet op ons wacht. Dus dien je hem in te vullen naar eer en geweten. De wijze les die ik altijd meekreeg van de opa van Inske. Niet per se in woorden maar vooral in daden. We hebben afscheid moeten nemen van een bijzondere man die een schat aan liefde en humor achter heeft gelaten in de breedste zin van het woord. De man die oprecht een opa voor me was zal ik ontzettend missen.
Op dergelijke momenten vond ik altijd troost in de muziek. Althans dat dacht ik. Nu ik alleen maar kan luisteren maakt de muziek een nog grotere indruk op me. Het Ave Maria van Ameling kan ik vanwege al mijn emoties geeneens 15 seconden beluisteren en zelfs nu ik dit type, en daaraan denk, springen de tranen me in mijn ogen. Opeens mis ik de directe uiting van de muziek vanuit mezelf, ik wist wel dat dat bestond maar niet dat het zo veel invloed op me had. De afgelopen dagen is de Prelude voor de linkerhand van Scriabin mijn snelweg naar ontlading geworden. Ik stortte me volledig op het werk waarop opa binnengedragen zou worden. Ik kon eindelijk vanuit de muziek weer een belangrijke taak uitoefenen en ik heb er alles aan gedaan deze taak goed te volbrengen.
Het is en blijft een wonder. Het leven bovenal, maar het leven is voor ons vooral van waarde vanwege de emoties die we tegen komen. En laat het nu juist de muziek zijn die dit het meest krachtig kan illustreren.
De muziek krijgt zo langzamerhand juist meer vat op me dan ik vooraf had gedacht. Je bent in de situatie waarin ik me bevind vooral bezig met de positieve en ook meest negatieve kant van de aandoening. Uit bescherming maar ook uit motivatie. Gelukkig is de therapie inmiddels zo ver gevorderd dat ik ook meer muziek mag maken. Ik kan me weer iets meer uiten in de muziek, precies nu ik dat nodig heb en dat toch 4 maanden eerder dan ik had gedacht. Stiekem heb ik natuurlijk altijd gehoopt op een snel proces maar mijn realistische geweten vertelde me continu dat ik van een slopende en uitputtende revalidatie uit moest gaan. Maandenlang intensieve en technische bewegingen trainen zonder muzikale samenhang. Laat staan enige uiting vanuit je ziel via het instrument. De stijgende lijn die in Spanje ingezet is, heb ik inmiddels al langer dan een maand thuis door kunnen zetten. Iets dat erg goed voelt en ver boven verwachting is. Voor mezelf maar ook volgens de therapie. Helaas zegt dit nog niets over het uiteindelijke resultaat, maar het werkt wel uitermate motiverend. Braaf rond ik dagelijks mijn oefeningen af die nog steeds bestaan uit 5 combinaties maal 3 minuten met de spalk en dat herhaalt zich onmiddellijk daarna nog eens. Het laatste gedeelte bestond de afgelopen weken nog uit 20 minuten vrij spelen zonder spalk. De Rubik’s kubus is een vast onderdeel geworden en ook andere logica spellen zijn met plezier opgenomen in mijn ‘second task’ repertoire.
Een dikke week geleden had ik mijn eerste medische check via Skype met Silvía. Enigszins gespannen maar zonder verwachting onderging ik dit consult. Ondanks dat het juist heel goed voelde, wilde ik mezelf nog wel beschermen voor enige hoogmoed. Gelukkig is de opbouwende lijn haar niet ontgaan. Ik speel inmiddels ook met verschillende houdingen als afleiding voor mijn hersens. Dit betekent dat ik bijvoorbeeld rechtop ga zitten voor 5 seconden en willekeurige noten op willekeurige manieren speel. Tijdens die 5 seconden bedenk ik een andere houding en speel ik in alle willekeurigheid door. Dit net zolang totdat de kookwekker aangeeft dat ik mijn 3 minuten weer heb volbracht. Het spelen van een toon met daaraan gekoppeld een afleiding heeft dus al plaats gemaakt voor het spelen van een aantal tonen met een afleiding. En het werkt! Zonder spalk speelde ik al diverse fragmenten van Walsen en Nocturnes van wie anders dan Chopin. Een vooruitgang van jewelste. En dan te bedenken dat het niet mooi is, omdat ik ook in articulatie en dynamiek moet variëren. Deze variatie maakt een volmaakt werk van Chopin soms lachwekkend maar zelfs dat kan ik met veel voldoening uitvoeren en ik luister er naar met een glimlach op mijn gezicht.
De meeste vooruitgangen zijn dus behoorlijk te noemen. Sommige eigenaardigheden van de dystonie verdwijnen zelfs al een klein beetje. Een aantal maanden geleden bijvoorbeeld voelde ik mijn rechterhand al tintelen als ik dacht dat hij moest gaan spelen. Laatst betrapte ik me erop dat ik iets voor wilde spelen voor een van mijn leerlingen. Mijn rechterhand stond al klaar en pas op dat moment bedacht ik me dat dit niet kon en ook niet mocht. Nergens een tinteling of verkrampt gevoel te vinden in mijn hand. Ook kon ik een aantal dagen geleden mijn pincode weer foutloos intoetsen met meerdere vingers en dat besef kwam pas toen de caissière vroeg of ik ook kinderboekenzegels spaarde. Toen schoot het tot me door dat het intypen van mijn code foutloos was gegaan omdat het apparaat niet protesteerde met piepjes die je liever niet hoort. Ook de pijn in mijn schouder die ik al jaren bij me droeg is samen met Klaas Vaak ergens diep in de nacht vertrokken en zie ik zelden of nooit terug.
Al met al kijk ik terug op een succesvolle eerste maand thuis en een bijzonder verloop van mijn revalidatie tot dusver. Ik kijk halsreikend uit naar de tijd dat ik Chopin weer met meer beleving dan afleiding kan spelen.
Aangezien de tijd niet wacht, wacht ik geduldig op de tijd met haar antwoord.